Το κλείσιμο της χρονιάς που πέρασε, για τον φορέα μας, σηματοδοτήθηκε από την ολοκλήρωση μιας δράσης που αγαπήσαμε πολύ, και ξεχωρίζουμε στην 16ετή πορεία μας, μιας δράσης για τα επιφανειακά νερά της Άνδρου.

Με τίτλο “Παραδοσιακές πρακτικές διαχείρισης νερού στον κεντρικό ορεινό όγκο της Άνδρου: Δράσεις καταγραφής, διαφύλαξης, ερμηνείας και ανάδειξης”, η δράση σχεδιάστηκε αρχές του 2023 και υποβλήθηκε επιτυχώς προς επιχορήγηση από την πρωτοβουλία Cycladic Identity, του Μουσείου Κυκλαδικής Τέχνης. Η υλοποίηση της διήρκησε 18 μήνες και συγκεκριμένα από την άνοιξη του 2023 έως σχεδόν τα τέλη του 2024. 

Για την υλοποίησή της εργάστηκε 6μελής ομάδα έργου, από διαφορετικά επιστημονικά πεδία υιοθετώντας μια διεπιστημονική οπτική και μεθοδολογία. “Καρποί” της δράσης αποτέλεσαν μεταξύ άλλων: 

α) Ιστορικό μελέτημα για την παραδοσιακή πρακτική διαχείρισης των επιφανειακών υδάτων στην Άνδρο

β) Έρευνα καταγραφής ορεινών πηγών και συνοδευτικών τους έργων στον κεντρικό ορεινό όγκο της Άνδρου 

γ) Έρευνα καταγραφής πηγών εντός και πέριξ 14 οικισμών που εντοπίζονται περιμετρικά της περιοχής μελέτης και αποτελούν τους φυσικούς αποδέκτες των ορεινών νερών

δ) Κορμός ψηφιακής ξενάγησης ερμηνείας για τη σημασία του υδατικού πλούτου της Άνδρου και τη μακραίωνη παραδοσιακή πρακτική διαχείρισης των επιφανειακών νερών της, βάσει των ευρημάτων των παραπάνω ερευνών.

Έκτακτη προσθήκη της δράσης αποτέλεσε νομικό μελέτημα για την διαχείριση επιφανειακών υδάτων, με πρωτοβουλία και προσφορά της νομικής συμβούλου του φορέα μας, σε συνέχεια ερωτημάτων που απασχόλησαν την ομάδα έργου. 

Η δράση αποτελεί μια ψηφίδα μελέτης στο πολυσύνθετο πεδίο των υδάτινων πόρων της Άνδρου και της διαχείρισής τους. Ευελπιστούμε να συνδράμει στη διατήρηση της παραδοσιακής διαχείρισης των επιφανειακών υδάτων της Άνδρου, μιας δοκιμασμένης και ευεργετικής σε βάθος αιώνων πρακτικής, αλλά και ενός ζωντανού μοντέλου κοινοτικής διαχείρισης ενός κρίσιμου φυσικού πόρου. 

Η άσκηση των δικαιωμάτων ποτισμού, από όσους ακόμη καλλιεργούν και φροντίζουν κήπους και καλλιέργειες στην Άνδρο, παραμένει στις σκέψεις μας, ένα μεγάλο “στοίχημα” για τη διατήρηση της φυσιογνωμίας και τη βιωσιμότητα της Άνδρου, στο άμεσο και απώτερο μέλλον.

Εκφράζουμε τις θερμές μας ευχαριστίες καταρχάς στους ανθρώπους της πρωτοβουλίας Cycladic Identity, για την εμπιστοσύνη και την πολύτιμη στήριξή τους. Θερμές ευχαριστίες εκφράζουμε και σε όσους εργάστηκαν για την υλοποίηση της δράσης, και σε όλους όσους παρείχαν σημαντικές πληροφορίες για την ολοκλήρωσή της.

Αναλυτικά, το υλικό, τα ευρήματα της δράσης, η ομάδα έργου και οι πληροφορητές, παρουσιάζονται στον σύνδεσμο εδώ https://androsresearchcenter.org/traditional-water-management-2/ 

Επόμενα βήματα της δράσης, θα αποτελέσουν σε συνεργασία με άλλους τοπικούς φορείς, η εγγραφή της παραδοσιακής πρακτικής διαχείρισης των επιφανειακών υδάτων της Άνδρου, στον Εθνικό Κατάλογο Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς της χώρας μας και η ολοκλήρωση ψηφιακής ξενάγησης ερμηνείας στον υδατικό πλούτο της Άνδρου.